Czym jest proteza nogi i kiedy się ją stosuje?
Proteza nogi to specjalistyczne urządzenie medyczne zastępujące utraconą kończynę dolną. Jej głównym celem jest przywrócenie mobilności pacjenta oraz poprawa jakości życia po amputacji. Stosuje się ją po amputacjach wynikających z chorób naczyniowych, cukrzycy, nowotworów, urazów czy wad wrodzonych. Dzięki współczesnym technologiom protezy mogą umożliwić samodzielne poruszanie się, uprawianie sportu, a nawet powrót do pracy zawodowej.
Z jakich elementów składa się nowoczesna proteza kończyny dolnej?
Nowoczesna proteza kończyny dolnej składa się z kilku kluczowych części:
- Leja protezowego, który łączy protezę z kikutem pacjenta.
- Modułu kolanowego (w przypadku protez uda), który może być mechaniczny lub elektroniczny.
- Modułu stopy, który odpowiada za stabilizację i naturalny chód.
- Rury łączącej i adapterów, umożliwiających indywidualne dopasowanie długości i ustawienia.
Wysoka jakość komponentów przekłada się na komfort, trwałość i funkcjonalność protezy.
Lej protezowy – kluczowy element protezy nogi
Lej protezowy to najważniejszy element protezy – to właśnie on przylega bezpośrednio do kikuta. Musi być precyzyjnie dopasowany, aby zapewnić komfort noszenia, unikać otarć i zapewnić prawidłowe przenoszenie sił. W zależności od indywidualnych potrzeb wykonuje się leje twarde, miękkie lub silikonowe, często na podstawie skanów 3D lub modeli gipsowych.
Rodzaje protez nóg – podział ze względu na poziom amputacji
Protezy nóg dzieli się głównie na podstawie miejsca amputacji:
- Protezy podudzia – stosowane przy amputacji poniżej kolana.
- Protezy uda – przy amputacji powyżej kolana.
- Protezy wyłuszczeniowe – po usunięciu kończyny w stawie biodrowym lub kolanowym.
- Protezy stopy – przy amputacjach częściowych (np. przodostopia).
Każdy typ protezy wymaga innego podejścia technicznego i rehabilitacyjnego.
Jak przebiega dopasowanie protezy i leja protezowego do pacjenta?
Dopasowanie protezy to wieloetapowy proces:
- Ocena kikuta – lekarz i protetyk oceniają kształt, długość i stan skóry.
- Pobranie miary i wykonanie leja próbnego, często przy użyciu skanera 3D.
- Przymiarka i korekty, by zapewnić maksymalny komfort.
- Montaż końcowej protezy i dostosowanie jej do indywidualnych potrzeb.
Ważnym elementem jest również edukacja pacjenta w zakresie użytkowania i pielęgnacji protezy.
Jak wygląda nauka chodzenia z protezą?
Rehabilitacja z protezą to klucz do odzyskania samodzielności. Obejmuje:
- naukę równowagi i przenoszenia ciężaru ciała,
- trening chodu z fizjoterapeutą,
- wzmacnianie mięśni,
- naukę zakładania i zdejmowania protezy.
Czas trwania rehabilitacji zależy od rodzaju amputacji, ogólnego stanu zdrowia oraz motywacji pacjenta.
Ile kosztują protezy nóg?
Cena protezy zależy od jej rodzaju, zastosowanej technologii i materiałów. Proteza podudzia może kosztować od kilku do kilkunastu tysięcy złotych, natomiast bardziej zaawansowane protezy uda – nawet kilkadziesiąt tysięcy. W Polsce dostępne są refundacje NFZ, które częściowo pokrywają koszt zakupu, a nasz zespół w Orto-Med pomaga w załatwieniu wszystkich formalności.
Więcej informacji znajdziesz na stronie:
👉 https://www.orto-med.info/pracownia-protetyczna/protezy-konczyn/
Jak dbać o protezę nogi i lej, by zapewnić komfort i trwałość?
Codzienna pielęgnacja protezy i leja protezowego jest niezbędna:
- Czyść lej protezowy delikatnym środkiem antybakteryjnym.
- Regularnie kontroluj stan skóry kikuta – unikaj odcisków i otarć.
- Zdejmuj protezę na noc, by odpocząć.
- Raz na kilka miesięcy odwiedzaj protetyka w celu przeglądu i konserwacji.
Najczęstsze problemy i jak sobie z nimi radzić
Do najczęstszych problemów należą:
- otarcia i odparzenia skóry – można im zapobiec przez odpowiednie dopasowanie leja,
- poluzowanie protezy – wymaga korekty u protetyka,
- ból kikuta – warto skonsultować się z lekarzem i fizjoterapeutą.
W razie wątpliwości nie warto zwlekać – szybka reakcja zapobiega poważniejszym komplikacjom.
Nowoczesne technologie w protezach – co oferuje rynek?
Współczesne protezy wykorzystują:
- mikroprocesorowe kolana i stopy, które dostosowują się do tempa i warunków,
- technologie sensoryczne poprawiające stabilizację,
- lekkie i trwałe materiały: włókno węglowe, tytan, tworzywa sztuczne,
- druki 3D i skanery, które umożliwiają precyzyjne dopasowanie leja.
Dzięki tym rozwiązaniom protezy są bardziej komfortowe, funkcjonalne i estetyczne niż kiedykolwiek wcześniej.
Proteza nogi a jakość życia
Dobrze dopasowana proteza potrafi diametralnie zmienić życie pacjenta. Przywraca niezależność, poprawia samopoczucie psychiczne i fizyczne, umożliwia aktywne życie zawodowe i społeczne. Wsparcie zespołu protetycznego i rehabilitacyjnego odgrywa tu kluczową rolę – to właśnie dzięki nim powrót do sprawności jest możliwy.
